27 jaar vrijwilligerswerk bij Fietsersbond Deventer & Salland

Waarom ik al jarenlang zo actief lobby voor meer fietsruimte ?

Fietsen is Vrijheid, Fietsen is Lucht en Ruimte, Fietsen is Gezond, met fietsen gebruik je al je zintuigen en het hoeft niet veel te kosten qua tijd en geld. Wij hebben in Nederland de luxe van een dicht fietsnetwerk maar met de toenemende populariteit piept en kraakt het steeds meer op dat netwerk. En dan is het goed dat er een Fietsersbond is die nog steeds aan de bel trekt. Ik ben blij dat ik al 27 jaar een bijdrage kan leveren. Het wordt nu tijd het stokje over te dragen.

55 Jaar geleden maakte ik al uitgebreid kennis met de fiets: 6 jaar middelbare school; 13 km heen en 13 km terug, door weer en wind, regenpak aan en uit. Een enkele keer ’s winters bij sneeuw en gladheid moest ik wel met de bus. Dat vormt wel je karakter. Fietsen is mijn leefstijl!

In 1998 werd ik verleid me actief te gaan bemoeien met het fietswerk van de Fietsersbond hier in Deventer. De tijd van steeds roepen aan de zijlijn dat het zo slecht gaat met de fietsers in Deventer hadden we wel gehad. Het werd tijd om tot actie over te gaan en me daadwerkelijk met het beleid te gaan bemoeien. Van het een kwam het ander. Dat de Fietsersbond zelf al bijna 50 jaar bestaat en ik me al 27 jaar inzet voor betere fietsvoorzieningen is wel een bewijs dat het fietsbelang nog steeds niet die status heeft die we willen.  Natuurlijk hebben we ook lichtpunten, worden steeds meer paden/stroken geasfalteerd of van beton voorzien, hebben we een mooie grote ondergrondse fietsenstalling bij het station, worden we betrokken bij projecten (in ieder geval mogen we onze mening uiten) en gelukkig zijn er ook nog veel “trouwe fietsers” !! 

Maar toch vreemd dat automobilisten voor hun infrastructuur niet hoeven te lobbyen en wij fietsers/voetgangers telkens opnieuw. Als het piept en kraakt op de autowegen trekt de overheid vanzelf alle registers open om wederom te zorgen voor meer ruimte én asfalt. Veel mensen zijn ook nog steeds overtuigd dat je overal met de auto moet kunnen komen.

Ik had stiekem gehoopt na 27 jaar dat ons werk overbodig zou zijn geworden maar dat moment is nog lang niet bereikt. Fietsgebruik groeit maar in Deventer blijven de bijbehorende investeringen vooralsnog uit. 

Landelijke en globale ontwikkelingen : klimaatverandering en grenzen aan de welvaartsgroei

Heel langzaam kantelt wel het beeld in wat voor stad/dorp we in de toekomst willen leven. Al jaren is klimaat-verandering aan de gang en gelukkig beseffen steeds meer mensen dat die verandering verband houdt met ons eigen (consumptie) gedrag. Onze materiële welvaart is zo langzaam, zeker hier in het westen, op zijn toppunt en er zijn grenzen aan wat de aarde nog kan hebben zoals opwarming, vervuiling en uitputting. De energietransitie is volop aan de gang maar de mobiliteitstransitie nog mondjesmaat. Als we naar minder fossiele uitstoot en selectief autogebruik willen dan zal de overheid nadrukkelijk hier op moeten aansturen.

Een aantal grote steden en vooruitstrevende stedebouwkundigen geven ons wel het goede voorbeeld. Je hoeft met de auto niet meer overal te kunnen komen zoals in stadscentra, worden hele netwerken naar 30-km-gebied getransformeerd en nieuwbouwwijken zelfs auto-vrij ontworpen.

Het politieke klimaat in Deventer

Ik heb gemerkt dat bij veel partijen het toekomstbeeld van een auto-luwe stad in Deventer ook leeft. Vooralsnog is het een zaak van lange adem en zal er ooit een college komen dat doorpakt in werkelijk uitrollen van de rode loper, of nog mooier gezegd “in het creëren van meer ruimte voor fiets en voetganger”. Deze wethouder houdt star vast aan het standpunt: een auto-luwe Welle is pas mogelijk als het Hanzetracé (met bottleneck de Van Oldenielstraat) als auto-ringweg op orde is. 

Wij geloven echter dat meer ruimte voor auto’s ook weer meer auto’s aanzuigt en dat alles daardoor weer vast loopt. Naast fietsstimulering zijn wij er van overtuigd, gegroeid in de laatste 5 jaren, dat je als overheid best wel meer mag inzetten op auto-ontmoediging. En dit geluid dient gepaard te gaan met een boost geven aan fiets- en OV-faciliteiten zodat het publiek steeds meer bewust wordt van “er valt iets te kiezen !” Het kan en mag toch niet zo zijn dat bewoners van Deventer–Noord die werken op het bedrijventerrein A-1 er met de fiets langer over doen dan met de auto; dat is nu helaas het geval maar bij ongewijzigd beleid ook in de toekomst. Daarom gemeente: begin met maatregelen op de Welle, desnoods eerst een jaar een pilot met een aantal auto-vrije zondagen bijvoorbeeld.

Wat kunnen we zelf als burgers nog doen naast overheidsinspanning ?

Het is trouwens niet alleen een taak van de overheid om meer initiatief en voortgang met fietsinfrastructuur te maken: ook burgers zouden meer kunnen doen in mijn ogen. Er wordt gelukkig meer gefietst met de komst van de E-bike en sinds de Corona-epidemie, maar ook nog steeds veel mensen die voor elk wissewasje de auto gebruiken bijvoorbeeld boodschappen doen, naar de sportschool, naar de tennisclub, de kinderen naar school brengen, nog steeds altijd 1^e voor de auto kiezen. Als we daar eens bewuster op zouden letten, zou de straat – de wijk – de stad er al een stuk leefbaarder op worden. Bezit van een 2^e auto hoger belasten zal ook mensen aan het denken zetten.

Persoonlijk vind ik, in het streven naar een milieuvriendelijkere samenleving, dat we met geringe inspanning best wel minder kunnen autorijden, minder kunnen vliegen, minder vlees – suiker – vet -alcohol – tabak kunnen consumeren. Wat ook geldt voor het kopen van steeds nieuwe producten terwijl hergebruikte goederen een steeds beter alternatief vormen. 

Met alle stappen die we daarin zetten bereik je met 18.000.000 mensen uiteindelijk meer als de “roepers aan de zijlijn” ons doen geloven. Wat mijn ouders altijd al riepen “Verbeter de wereld , begin bij jezelf “ zit zeker een kern van waarheid in. Een betere wereld  begint met zelf een goed voorbeeld te geven. En uiteindelijk lid worden van de Fietsersbond: samen staan we sterk !

Tot slot

Fietsen geeft meteen een boost aan je gezondheid, je kunt het alleen of samen doen en leert beter te kijken naar je omgeving. 

We willen toch allemaal een leefbaardere wereld voor onze (klein)kinderen nalaten !?! 

Bas van Roessel

Scheidend Secretaris / penningmeester Fietsersbond Deventer & Salland